παραμύθι

Χανς Κρίστιαν Άντερσεν 

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα

 

Ήταν Δεκέμβριος, η τελευταία ημέρα του χρόνου. Χιόνιζε ασταμάτητα και η μεγάλη πόλη είχε σκεπαστεί με ένα κατάλευκο πέπλο, ενώ το σούρουπο έπεφτε μουντό. Στους χιονισμένους δρόμους, χαρούμενοι διαβάτες βάδιζαν βιαστικά, φορτωμένοι με φανταχτερά πακέτα και δώρα. Μα κανείς δεν έδινε σημασία στο κοριτσάκι με τα σπίρτα! Άδικα η μικρή ορφανή διαλαλούσε τη φτωχική πραμάτεια της και σίμωνε δειλά τους περαστικούς, ζητώντας με σβησμένη φωνή να αγοράσουν ένα κουτί σπίρτα. Άδικα ψιθύριζε αχνά πως δεν ζητιάνευε, πως πουλούσε σπίρτα για να ζήσει, αφού δεν είχε κανένα στον κόσμο. Δεν είχαν ώρα για μία πλανόδια πωλήτρια. Νύχτωνε και όλοι βιάζονταν να επιστρέψουν στα ζεστά τους σπίτια, στην οικογενειακή θαλπωρή, στο γιορτινό τραπέζι με τις χίλιες λιχουδιές, στο καταστόλιστο χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Οι διαβάτες, τυλιγμένοι στα ζεστά πανωφόρια τους, με τα μάλλινα καπέλα κατεβασμένα ως τα αυτια και τις εσάρπες γύρω από το λαιμό, έτρεχαν κρατώντας πακέτα στα γαντοφορεμένα τους χέρια, ενώ η ζεστή ανάσα τους άχνιζε στον παγωμένο αγέρα. Οι καρότσες περνούσαν βιαστικά και οι ρόδες τους άφηναν βαθιές αυλακιές στο χιονισμένο δρόμο. Τα άλογα ρουθούνιζαν καλπάζοντας ρυθμικά πάνω στο λιθόστρωτο και τα πέταλά τους τίναζαν λάσπη και μισολειωμένο χιόνι.
Ξαφνικά, μια άμαξα πέρασε τόσο γρήγορα που η μικρούλα μόλις που πρόλαβε να τραβηχτεί στην άκρη του δρόμου. Και όπως η παιδούλα γλιστρούσε στο χιόνι, το ένα της ξύλινο τσόκαρο τινάχτηκε πέρα μακριά, ενώ τα σπίρτα ξέφυγαν από την ποδιά της και σκορπίστηκαν δεξιά και αριστερά στον υγρό δρόμο.
Το κοριτσάκι γονάτισε στο χιόνι και άρχισε να μαζεύει ένα-ένα τα μουσκεμένα σπίρτα. Αυτά ήταν ‘ολο το βιος και όλος ο κόσμος της. Γονείς, σπίτι, οίκογένεια δεν ήταν παρά μία μακρινή ανάμνηση για τη φτωχή ορφανή. Μόνη της περιουσία, τα νοτισμένα από το χιόνι ξυλάκια, τα μουσκεμένα σπίρτα.
Τρέμοντας από το κρύο μέσα στα φθαρμένα ρουχαλάκια της, με τα ποδαράκια γυμνά μέσα στο χιόνι, η μικρούλα μάζευε με τα ξυλιασμένα από το κρύο χεράκια ένα-ένα τα σπίρτα και τα ξανάχωνε προσεκτικά στον κόρφο της. Το χιόνι έπεφτε πυκνό πάνω στα απαλά μαλλάκια, βρέχοντας τις πυρόξανθες μπούκλες που κολλούσαν στο ωχρό προσωπάκι της.
Και όπως μάζευε βιαστικά τα σπίρτα, ένα αγόρι κουκουλωμένο ζεστά, πέρασε σιμά, είδε το ξύλινο τσόκαρο, έσκυψε, το πήρε και έφυγε γοργά, πριν η μικρούλα προλάβει να μιλήσει.
Αναστενάζοντας απογοητευμένη, η μικρούλα με τα σπίρτα ανασηκώθηκε και ξαναπήρε τη στράτα, σέρνοντας βαριά τα βήματά της. Ένιωθε πια βασανιστικό το κρύο, την κούραση, την πείνα, μα δεν ειχε πουλήσει ούτε ένα κουτί σπίρτα από το πρωί. Πώς να γυρίσει νηστική, χωρίς ούτε ένα ξεροκόμματο, πίσω στην παγωμένη τρώγλη;
Αλλά πάλι, ποιός θα αγόραζε σπίρτα τη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς; Όλοι είχαν τα πάντα περισσά. Οι δρόμοι είχαν τώρα ερημώσει. Από τις σφαλιστές εξώθυρες ακούγονταν κάλαντα, τραγούδια και γέλια και πίσω από τα φωτισμένα παράθυρα φάνταζαν πανέμορφα τα στολισμένα δέντρα.
Το κοριτσάκι προχώρησε στη γωνιά του δρόμου καί, μαγεμένη λές, κοντοστάθηκε κάτω από τον αναμμένο φανοστάτη. Από το παράθυρο κάποιου σπιτιού έβλεπε ένα δωμάτιο με χριστουγεννιάτικες γιρλάντες και στολίδια και μία τρυφερή μανούλα να ταΐζει με στοργή και απέραντη αγάπη την κορούλα της.
Τα ματάκια της βούρκωσαν. Αποκαμωμένη και μελαγχολικη κούρνιασε στο πλατύσκαλο της βαριάς πόρτας, που τη στόλιζαν στεφάνια και γιρλάντες από γκι και ου. Τότε κοντοζύγωσε δειλά ένα αδέσποτο σκυλάκι. Η καρδιά της μικρής σπάραξε. Δεν είχε τίποτε να το φιλέψει, ούτε μία μπουκιά φαγητό να μοιραστεί μαζί του. Μόνο χάδια μπορούσε να του δώσει και λόγια παρηγοριάς. Η ώρα περνούσε και το κρύο γινόταν Όλο και πιο διαπεραστικό. Κανείς δεν θα αγόραζε πια σπίρτα. Αν άναβε ένα, ένα μονάχα, για να ζεστάνει στη φλογίτσα του τα ξυλιασμένα δάχτυλά της;
Καθώς άναψε το σπίρτο, με τα μάτια της φαντασίας της η μικρούλα είδε μες στη λάμψη του, μια εικόνα γεμάτη ομορφιά, ζεστασιά τρυφερότητα και ευτυχία.
Καταμεσής του δρόμου, λέει, ανάμεσα στα ψηλά σπίτια με τις χιονισμένες στέγες και τις καμινάδες που καπνίζουν, έστεκε ζεστή και πυρακτωμένη μία αναμμένη σόμπα από μαύρο μαντέμι. Οι φλόγες φάνταζαν κατακόκκινες και πελώριες μέσα από τη μισάνοιχτη πορτούλα και μία τσαγιέρα με ευωδιαστό τσάι άχνιζε στη φωτιά, ενώ μία τρυφερή γατούλα μισοκοιμόταν γουργουρίζοντας πάνω στο μαλακό χαλάκι. Ύστερα η φλόγα του σπίρτου τρεμόπαιξε κι έσβησε. Η μικρούλα δεν δίστασε διόλου. Πήρε ένα δεύτερο σπίρτο, το έτριψε με δύναμη και στα μαγεμένα μάτια της παρουσιάστηκε ένα πλούσια στρωμένο γιορτινό τραπέζι. Πάνω στο φρεσκοσιδερωμένο κεντητό λινό τραπεζομάντηλο, η ροδοκόκκινη καλοψημένη γαλοπούλα ευωδίαζε στην πιατέλα, η σούπα άχνιζε στη σουπιέρα και τα αφράτα ψωμάκια μοσχομύριζαν γλυκάνισο και μυρωδικά.
Στο φως του φανοστάτη του γκαζιού οι κούπες με τα γλυκίσματα γίνονταν ακόμα πιο λαχταριστές, ενώ κάπου από το βάθος έφθανε λιγωτική η ευωδιά από τα τσουρέκια. Ώσπου η φλογίτσα έσβησε ήρεμα και το ξυλάκι στο παγωμένο χέρι της μικρούλας απέμεινε μαύρο, καρβουνιασμένο.
Χωρίς χρονοτριβή, το κοριτσάκι πήρε ένα ακόμα σπίρτο και το άναψε με λαχτάρα. Και η μαγική του φλόγα φώτισε για λίγο άλλη μια οπτασία. Στην έρημη πλατεία της πόλης υψώθηκε ξαφνικά ένα τεράστιο καταπράσινο και φουντωτό έλατο. Απάνω στα κλωνιά του άστραφταν δεκάδες πολύχρωμα κεράκια και στο φως τους οι βελόνες του δέντρου έλαμπαν. Γιρλάντες απλώνονταν με χάρη στα κλαριά και χρωματιστές μπαλίτσες ιρίδιζαν στο μισόφωτο. Εδώ κι εκεί μικρά δωράκια, τυλιγμένα σε γυαλιστερό χριστουγεννιάτικο χαρτί, περίμεναν να απλώσεις το χέρι και να τα πάρεις… Μα σαν έσβησε το σπίρτο, χάθηκε μονομιάς όλη τούτη η ομορφιά.
Το κοριτσάκι δεν άντεξε. Πήρε όλα τα σπίρτα από την ποδιά της και ένα ένα άρχισε να τα ανάβει. Τότε, τα αναμμένα ξυλάκια ξέφυγαν από τα παγωμένα δάχτυλά της, τινάχτηκαν στο νυχτερινό αγέρα και άρχισαν να διαγράφουν μικρές φωτεινές τροχιές, που σπίθιζαν σαν πυροτεχνήματα ή σαν αναρίθμητα αστεράκια στην ουρά ενός τεράστιου κομήτη. Και σε λίγο ο κομήτης ήρθε και καρφώθηκε στο βελούδινο ουρανό, πελώριος, ολόφωτος, εκτυφλωτικός… «Κάποιος πεθαίνει,» σιγομουρμούρησε το κοριτσάκι. Όπως έλεγε η αγαπημένη της γιαγιά: «Όταν πέφτει ένα αστέρι, μια καρδιά σταματάει να χτυπάει!»
Ώσπου το πελώριο αστέρι σιγά-σιγά μεταμορφώθηκε. Το εκτυφλωτικό φως του γέμισε σκιές που πήραν σχήμα και μορφή και ξαφνικά ο κομήτης άλλαξε όψη και έγινε μία γριούλα με τρυφερό πρόσωπο και ζεστό χαμόγελο, με γελαστά μάτια και μία ορθάνοιχτη στοργική αγκαλιά. «Γιαγιά!» ψιθύρισε εκστατική η μικρούλα, αναγνωρίζοντας τη σεβάσμια γυναίκα. «Πολυαγαπημένη μου, γλυκιά γιαγιούλα! Εσύ είσαι, που μου έψηνες πίτες και χίλιες άλλες λιχουδιές, που μου σιγοτραγουδούσες νανουρίσματα και με κοίμιζες με παραμύθια για νεράιδες και ξωτικά, που με σκέπαζες στοργικά κι έγιανες το λαβωμένο γόνατό μου! Μη με αφήσεις μόνη άλλο πια. Πάρε με κοντά σου!».
Και η γιαγιά, σαν όλες τις γιαγιάδες του κόσμου, άνοιξε τη ζεστή αγκαλιά της κι έκλεισε μέσα σφιχτά τη μονάκριβη εγγόνα της. Και όπως τη γλυκοφιλούσε, την πήρε και πέταξαν ψηλά στα ουράνια, πάνω από τα σπίτια και τα δέντρα.

Σαν ξημέρωσε η Πρωτοχρονιά, οι περαστικοί είδαν απορημένοι μία γλυκιά φτωχοντυμένη παιδούλα να κοιμάται γαλήνια στο πλατύσκαλο ενός σπιτιού απάνω στο χιόνι, τριγυρισμένη από αναρίθμητα καμένα σπίρτα. «Καημενούλα!», είπε ένας περαστικός. «Προσπαθούσε να ζεσταθεί!».Όμως εκείνη τη στιγμή, η μικρούλα βρισκόταν ήδη πολύ μακριά, κάπου όπου δεν υπάρχει κρύο, πείνα και πόνος.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, το συγκλονιστικό αυτό δημιούργημα του μεγάλου Σκανδιναβού παραμυθογράφου Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, αντικατοπτρίζει την ψυχρή και ταυτόχρονα σκληρή πραγματικότητα ενός παρελθόντος, τόσο όμοιου, τόσο εκπληκτικά πανομοιότυπου με το παρόν. Στο κοριτσάκι με τα σπίρτα, ο Άντερσεν, δεν δραματοποιεί απλώς μια πραγματικότητα, ούτε πολύ περισσότερο κατασκευάζει λογοτεχνικά φανταστικές εικόνες, αναντίστοιχες με τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής του, αλλά επιχειρεί να ξυπνήσει τις αποχαυνωμένες συνειδήσεις, τις εγκλωβισμένες στον προσωπικό εγωκεντρισμό, την αυταρέσκεια και την αδιαφορία. Οι άνθρωποι συνηθίζουμε να ατενίζουμε τον κόσμο μέσα από ένα εντελώς υποκειμενικό πρίσμα, ίσως επειδή έτσι μας βολεύει, ίσως επειδή δικαιολογούμε ευκολότερα τις πράξεις και τις παραλήψεις μας, όταν καμωνόμαστε πως αγνοούμε την μία όψη της πραγματικότητας, αυτή που κατά τεκμήριο χαλά την τάξη και την ασφάλεια, που με νοητικές και μόνο διαδικασίες υψώνουμε σαν τείχος απροσπέλαστο τριγύρω μας. Αν όμως ποτέ κοιτάξουμε πάνω και πέρα από αυτό το τείχος θα αντικρίσουμε, έκπληκτοι, την άλλη πλευρά της ζωής, αυτήν που θέλουμε να ξεχνάμε πως υπάρχει, επειδή κάτι τέτοιο θα μας γέμιζε ενοχές. Εγωισμός και υποκρισία μαζί. Γιατί όταν κάποιο ή κάποια μέλη της κοινωνίας των ανθρώπων δεν τα καταφέρνουν στον ανταγωνιστικό μας κόσμο, τότε έχει αποτύχει η ίδια η κοινωνία κι εμείς μαζί της και αυτό μας ενοχλεί. Έτσι προτιμούμε να σκληραίνουμε την στάση μας απέναντι σε ό,τι χαλά την εικονική μας πραγματικότητα και ταυτόχρονα πετρώνουμε και την ψυχή μας την ίδια. Το κοριτσάκι με τα σπίρτα υπήρξε, υπάρχει και, δυστυχώς, θα εξακολουθήσει να υπάρχει και στο μέλλον. Όταν βρεθείς μπροστά σε κάποιον συνάνθρωπό σου που σού ζητά βοήθεια μην γεμίζεις καχυποψία την καρδιά σου. Εάν μπορείς βοήθησέ τον … Κάν’ το για σένα. Φτωχό μου κοριτσάκι με τα σπίρτα … συγγνώμη !

Καλά Χριστούγεννα

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

εάν επιθυμείς να εξακολουθήσεις να διαβάσεις τη νομοσοφία, τότε θα πρέπει να μεταφερθείς στο nomosophia.blogspot.com

τω καιρώ εκείνω …

Τα κακά άξαιναν εις το κράτος. πολλές καταχρήσες γένονταν. Τότε γύρεψαν και οι δανεισταί μας το χρεώλυτρο και οι Πρέσβες μας βιάσαν πολύ. Κι’ έγινε ‘κονομία εις το πολιτικό μας και στρατιωτικό και εις τ’ άλλα της παλαβομάρας μας.

---

Στρατηγού Μακρυγιάννη, «Απομνημονεύματα«, σελ. 417, εκδόσεις Μπάυρον

 

Πολιτική

«… Χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκεία τους έθνη δεν υπάρχουν. Και προσοχή να μην τους απατάγη η ‘διοτέλεια. Και αν σκοντάψουν, τότε εις τον κρεμνόν θα πηγαίνουν, καθώς το πάθαμεν εμείς. Όλο εις τον κρεμνόν κυλάμεν κάθε ‘μέρα …»

μακριγιανις

---

Στρατηγού Μακρυγιάννη, «Απομνημονεύματα«, σελ. 87, εκδόσεις Μπάυρον

Δημόσιο Χρέος

Επίπεδα δημόσιου χρέους ανά χώρα για το έτος 2013
α/α	Χώρα	Δημόσιο Χρέος σε ποσοστό (%) επί του ΑΕΠ
1	Ιαπωνία	226
2	Ζιμπάμπουε	202.4
3	Ελλάς	175
4	Ιταλία	133
5	Ισλανδία	130.5
6	Πορτογαλία	127.8
7	Ιρλανδία	124.2
8	Τζαμάικα	123
9	Λίβανος	120
10	Κύπρος	113
11	Σουδάν	111
12	Γρενάδα	110
13	Σιγκαπούρη	105.5
14	Ερυθραία	104.7
15	Βέλγιο	102.4
16	Πόρτο Ρίκο	96.5
17	Ισπανία	93.7
18	Γαλλία	93.4
19	Αίγυπτος	92.2
20	Ηνωμένο Βασίλειο	91.1
21	νια Μπαρμπάντος	90.5
22	Αντίγκουα και Μπαρμπούντα	89
23	Καναδάς	86.3
24	Πράσινο Ακρωτήριο	86.2
25	Άγιος Χριστόφορος και Νέβις (Καραϊβική)	83
26	Γερμανία	79.9
27	Ουγγαρία	79.8
28	Ιορδανία	79.1
29	Σρι Λάνκα	78.4
30	Αγία Λουκία	77
31	Μαρόκο	76.9
32	Αυστρία	75.7
33	Μάλτα	75
34	Μπελίζ (Κεντρική Αμερική)	75
35	Ολλανδία	74.3
36	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής	71.8
37	Σλοβενία	71.7
38	Αλβανία	70.5
39	Δομινικανή Δημοκρατία	70
40	Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες	68
41	Ισραήλ	67
42	Αρούμπα (Καραϊβική)	67
43	Κροατία	66.2
44	Σάο Τομέ και Πρίνσιπε	65.5
45	Ουρουγουάη	62
46	Ελ Σαλβαντόρ	62
47	Σερβία	61.2
48	Μπαχρέιν	61.2
49	Γουϊάνα	59.9
50	Βραζιλία	59.2
51	Συρία	58.9
52	Άγιος Μαυρίκιος	68
53	Φιλανδία	56.5
54	νια Φίτζι	56.2
55	Σλοβακία	55.5
56	Κόστα Ρίκα	55
57	Πακιστάν	54.6
58	Μαλαισία	54.6
59	Κένυα	53.5
60	Γκάνα	53.1
61	Μαυροβούνιο	52.1
62	Σεϋχέλλες	51.8
63	Ινδία	51.8
64	Τυνησία	51
65	Μαλάουι	50.8
66	Νικαράγουα	50
67	Αιθιοπία	50
68	Φιλιππίνες	50
69	Τσεχία	48.8
70	Βιετνάμ	48.2
71	Πολωνία	48.2
72	Μπουρούντι	47.6
73	Υεμένη	47.1
74	Δομινικανή Δημοκρατία	47
75	Δανία	47
76	Μοζαμβίκη	46.7
77	Λάος	46.3
78	Βοσνία – Ερζεγοβίνη	45.9
79	Ταϊλάνδη	45.9
80	Αργεντινή	45.8
81	Νότια Αφρική	45.4
82	Ακτή Ελεφαντοστού	45.2
83	Τανζανία	42.7
84	Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα	41.7
85	Σουηδία	41.5
86	Ανδόρα	41.1
87	Ονδούρα	40.6
88	Ουκρανία	40.6
89	Λιθουανία	40.2
90	Παναμάς	39.8
91	Κολομβία	39.6
92	Λεττονία	39.2
93	Μπουτάν	38.9
94	Ταϊβάν	38.9
95	Τζιμπουτί	38.6
96	Ρουμανία	38.6
97	Σενεγάλη	38.4
98	Νέα Ζηλανδία	38.4
99	Αρμενία	37.7
100	Μεξικό	37.7
101	Τρινιδάδ και Τομπάκο	37.1
102	Τουρκία	36.6
103	Γεωργία	36.3
104	Βολιβία	36
105	Κούβα	35.9
106	Νότια Κορέα	35.8
107	Χονγκ Κονγκ	35.6
108	Σκόπια	34.3
109	Βενεζουέλα	34.2
110	Ελβετία	33.8
111	Κουρασάο (Καραϊβική)	33.2
112	Αυστραλία	32.6
113	Δημοκρατία του Κονγκό	32.1
114	Ζάμπια	31.8
115	Λευκορωσία	31.5
116	Σιέρρα Λεόνε	31.1
117	Γουατεμάλα	31
118	Μπαγκλαντές	30.9
119	Ουγκάντα	30.7
120	Κατάρ	30.6
121	Τσαντ	30.5
122	Μάλι	30.5
123	Νορβηγία	30.1
124	Μπενίν	29.7
125	Παπούα Νέα Γουϊνέα	28.1
126	Νεπάλ	28
127	Ναμίμπια	27.2
128	Άγιος Μαρίνος	25.8
129	Ινδονησία	24
130	Ρουάντα	23.5
131	Ισημερινός	23.2
132	Γκαμπόν	23
133	Λουξεμβούργο	22.9
134	Κίνα	22.4
135	Ανγκουΐλα (Καραϊβική)	20
136	Νιγηρία	19.3
137	Ιράν	18.7
138	Βουλγαρία	18.4
139	Μποτσουάνα	17.9
140	Καμερούν	16.7
141	Μολδαβία	16.6
142	Παραγουάη	15.7
143	Καζακστάν	15.6
144	Περού	14.9
145	Αγκόλα	14.7
146	Χιλή	13.9
147	Αλγερία	13.2
148	Σαουδική Αραβία	12.2
149	Ισημερινή Γουϊνέα	11
150	Κοσσυφοπέδιο	9
151	Ρωσία	7.9
152	Ουζμπεκιστάν	7.6
153	Αζερμπαϊτζάν	7.5
154	Γιβραλτάρ	7.5
155	Τατζικιστάν	6.5
156	Κουβέιτ	6.4
157	Εσθονία	6
158	Ουαλίς και Φουτουνά (νότιος Ειρηνικός)	5.6
159	Λιβύη	4.8
160	Ομάν	4.4
161	Λιβερία	3.3

 

Πηγές:

• CIA factbook – Εθνικό χρέος ανά χώρα
• Public debt, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Απρίλιος 2012
• Eurostat pdf.

http://www.economicshelp.org/blog/774/economics/list-of-national-debt-by-country/

παγκόσμιος πληθυσμός

α/α	Χώρα	Πληθυσμός (2014)	Ηλικιακός Μ/Ο	Ποσοστό γονιμότητας	Έκταση (σε χλμ2)	Πληθυσμιακή πυκνότητα	Ποσοστό έναντι του παγκόσμιου πληθυσμού
1	Κίνα	1,393,783,836	35.7	1.66	9,596,947	145	19.24%
2	Ινδία	1,267,401,849	26.6	2.53	3,287,265	386	17.50%
3	Η.Π.Α.	322,583,006	37.5	1.99	9,629,056	34	4.45%
4	Ινδονησία	252,812,245	28.1	2.38	1,904,567	133	3.49%
5	Βραζιλία	202,033,670	30.7	1.83	8,514,209	24	2.79%
6	Πακιστάν	185,132,926	22.8	3.30	796,096	233	2.56%
7	Νιγηρία	178,516,904	17.8	6.01	923,766	193	2.46%
8	Μπαγκλαντές	158,512,570	25.4	2.24	143,998	1,101	2.19%
9	Ρωσία	142,467,651	38.4	1.51	17,076,310	8	1.97%
10	Ιαπωνία	126,999,808	46.2	1.40	377,873	336	1.75%
11	Μεξικό	123,799,215	27.3	2.23	1,958,198	63	1.71%
12	Φιλιππίνες	100,096,496	23.2	3.11	300,000	334	1.38%
13	Αιθιοπία	96,506,031	18.4	4.72	1,104,302	87	1.33%
14	Βιετνάμ	92,547,959	30.3	1.78	331,689	279	1.28%
15	Αίγυπτος	83,386,739	25.5	2.82	1,001,450	83	1.15%
16	Γερμανία	82,652,256	45.9	1.40	357,021	232	1.14%
17	Ιράν	78,470,222	29.0	1.92	1,648,188	48	1.08%
18	Τουρκία	75,837,020	29.8	2.07	783,562	97	1.05%
19	Κονγκό	69,360,118	17.4	6.08	2,344,832	30	0.96%
20	Ταϊλάνδη	67,222,972	37.4	1.42	513,113	131	0.93%
21	Γαλλία	64,641,279	40.8	1.98	551,500	117	0.89%
22	Ηνωμένο Βασίλειο	63,489,234	40.4	1.88	242,900	261	0.88%
23	Ιταλία	61,070,224	44.7	1.46	301,318	203	0.84%
24	Βιρμανία	53,718,958	29.4	1.97	676,578	79	0.74%
25	Νότια Αφρική	53,139,528	26.2	2.43	1,221,037	44	0.73%
26	Τανζανία	50,757,459	17.5	5.31	945,081	54	0.70%
27	Νότια Κορέα	49,512,026	39.9	1.30	99,538	497	0.68%
28	Κολομβία	48,929,706	28.0	2.33	1,138,907	43	0.68%
29	Ισπανία	47,066,402	41.8	1.48	505,992	93	0.65%
30	Κένυα	45,545,980	18.9	4.49	580,366	78	0.63%
31	Ουκρανία	44,941,303	39.8	1.44	603,701	74	0.62%
32	Αργεντινή	41,803,125	31.3	2.20	2,780,387	15	0.58%
33	Αλγερία	39,928,947	27.2	2.80	2,381,685	17	0.55%
34	Ουγκάντα	38,844,624	15.8	6.00	241,037	161	0.54%
35	Σουδάν	38,764,090	19.3	4.53	1,861,510	21	0.54%
36	Πολωνία	38,220,543	39.1	1.39	323,251	118	0.53%
37	Καναδάς	35,524,732	40.3	1.66	9,970,455	4	0.49%
38	Ιράκ	34,768,761	19.9	4.12	438,319	79	0.48%
39	Μαρόκο	33,492,909	27.2	2.69	446,548	75	0.46%
40	Αφγανιστάν	31,280,518	16.8	5.24	652,085	48	0.43%
41	Βενεζουέλα	30,851,343	27.4	2.43	912,060	34	0.43%
42	Περού	30,769,077	26.8	2.47	1,285,204	24	0.42%
43	Μαλαισία	30,187,896	27.8	2.00	329,847	92	0.42%
44	Σαουδική Αραβία	29,369,428	27.9	2.74	2,149,717	14	0.41%
45	Ουζμπεκιστάν	29,324,920	25.6	2.35	447,401	66	0.40%
46	Νεπάλ	28,120,740	22.7	2.44	147,181	191	0.39%
47	Μοζαμβίκη	26,472,977	17.3	5.29	801,580	33	0.37%
48	Γκάνα	26,442,178	20.8	3.95	238,534	111	0.37%
49	Βόρεια Κορέα	25,026,588	33.7	2.00	120,538	208	0.35%
50	Υεμένη	24,968,508	19.4	4.29	527,965	47	0.34%
51	Αυστραλία	23,630,169	37.3	1.88	7,739,983	3	0.33%
52	Μαδαγασκάρη	23,571,962	18.6	4.57	587,039	40	0.33%
53	Καμερούν	22,818,632	18.4	4.89	475,438	48	0.32%
54	Αγκόλα	22,137,261	16.3	6.02	1,246,678	18	0.31%
55	Συρία	21,986,615	22.6	3.04	185,180	119	0.30%
56	Ρουμανία	21,640,168	39.7	1.40	238,391	91	0.30%
57	Σρι Λάνκα	21,445,775	31.7	2.34	65,610	327	0.30%
58	Ακτή Ελεφαντοστού	20,804,774	19.1	4.91	322,465	65	0.29%
59	Νίγηρας	18,534,802	15.0	7.58	1,266,990	15	0.26%
60	Χιλή	17,772,871	33.4	1.84	756,614	23	0.25%
61	Μπουργκίνα Φάσο	17,419,615	17.2	5.73	274,001	64	0.24%
62	Μαλάουϊ	16,829,144	17.3	5.50	118,484	142	0.23%
63	Ολλανδία	16,802,463	42.1	1.77	41,528	405	0.23%
64	Καζακστάν	16,606,878	29.5	2.46	2,725,119	6	0.23%
65	Ισημερινός	15,982,551	26.4	2.61	283,560	56	0.22%
66	Γουατεμάλα	15,859,714	19.5	3.88	108,889	146	0.22%
67	Μάλι	15,768,227	16.2	6.85	1,240,225	13	0.22%
68	Καμπότζη	15,408,270	24.7	2.92	181,035	85	0.21%
69	Ζάμπια	15,021,002	16.6	5.74	752,631	20	0.21%
70	Ζιμπάμπουε	14,599,325	19.8	3.59	390,753	37	0.20%
71	Σενεγάλη	14,548,171	18.1	5.00	196,722	74	0.20%
72	Τσαντ	13,211,146	15.9	6.42	1,284,007	10	0.18%
73	Ρουάντα	12,100,049	18.3	4.66	26,338	459	0.17%
74	Γουινέα	12,043,898	18.7	5.04	245,859	49	0.17%
75	Νότιο Σουδάν	11,738,718	18.8	5.06	644,312	18	0.16%
76	Κούβα	11,258,597	40.7	1.46	110,861	102	0.16%
77	Βέλγιο	11,144,420	41.7	1.84	30,528	365	0.15%
78	Ελλάς	11,128,404	43.2	1.51	131,956	84	0.15%
79	Τυνησία	11,116,899	30.7	2.02	163,609	68	0.15%
80	Βολιβία	10,847,664	22.6	3.30	1,098,609	10	0.15%
81	Σομαλία	10,805,651	16.4	6.71	637,652	17	0.15%
82	Τσεχία	10,740,468	40.6	1.53	78,866	136	0.15%
83	Πορτογαλία	10,610,304	42.6	1.33	91,982	115	0.15%
84	Μπενίν	10,599,510	18.5	4.97	112,622	94	0.15%
85	Δομινικανή Δημοκρατία	10,528,954	26.1	2.53	48,511	217	0.15%
86	Μπουρούντι	10,482,752	17.6	6.16	27,834	377	0.14%
87	Αϊτή	10,461,409	22.5	3.25	27,750	377	0.14%
88	Ουγγαρία	9,933,173	40.8	1.39	93,032	107	0.14%
89	Σουηδία	9,631,261	41.1	1.91	449,954	21	0.13%
90	Αζερμπαϊτζάν	9,514,887	30.1	1.94	86,600	110	0.13%
91	Σερβία	9,468,378	39.0	1.38	88,361	107	0.13%
92	Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα	9,445,624	30.7	1.85	83,600	113	0.13%
93	Λευκορωσία	9,307,609	39.4	1.47	207,602	45	0.13%
94	Αυστρία	8,526,429	43.0	1.45	83,858	102	0.12%
95	Τατζικιστάν	8,408,947	21.9	3.82	143,099	59	0.12%
96	Ονδούρα	8,260,749	22.2	3.08	112,088	74	0.11%
97	Ελβετία	8,157,896	42.1	1.52	41,284	198	0.11%
98	Ισραήλ	7,822,107	30.1	2.91	22,145	353	0.11%
99	Ιορδανία	7,504,812	23.7	3.34	89,342	84	0.10%
100	Παπούα Νέα Γουϊνέα	7,476,108	21.0	3.86	462,831	16	0.10%
101	Χον Κογκ	7,259,569	42.8	1.11	1,099	6,606	0.10%
102	Βουλγαρία	7,167,998	43.2	1.51	110,912	65	0.10%
103	Τόγκο	6,993,244	19.0	4.72	56,785	123	0.10%
104	Παραγουάη	6,917,579	24.1	2.93	406,749	17	0.10%
105	Λάος	6,894,098	21.7	3.14	236,797	29	0.10%
106	Ερυθραία	6,536,176	18.5	4.83	117,599	56	0.09%
107	Ελ Σαλβαντόρ	6,383,752	24.4	2.23	21,041	303	0.09%
108	Λιβύη	6,253,452	26.9	2.44	1,759,553	4	0.09%
109	Σιέρρα Λεόνε	6,205,382	19.2	4.83	71,740	86	0.09%
110	Νικαράγουα	6,169,269	23.4	2.56	130,000	47	0.09%
111	Δανία	5,640,184	41.3	1.87	43,094	131	0.08%
112	Κιργιζία	5,625,015	24.9	3.03	199,901	28	0.08%
113	Σιγκαπούρη	5,517,102	38.4	1.28	683	8,078	0.08%
114	Σλοβακία	5,454,154	38.6	1.37	49,033	111	0.08%
115	Φιλανδία	5,443,497	42.5	1.85	338,147	16	0.08%
116	Τουρκμενιστάν	5,307,171	26.0	2.37	488,105	11	0.07%
117	Νορβηγία	5,091,924	39.1	1.93	385,168	13	0.07%
118	Λίβανος	4,965,914	30.2	1.52	10,400	477	0.07%
119	Κόστα Ρίκα	4,937,755	30.1	1.83	51,100	97	0.07%
120	Κεντροαφρικανική Δημοκρατία	4,709,203	19.8	4.49	622,993	8	0.07%
121	Ιρλανδία	4,677,340	35.6	2.00	70,273	67	0.06%
122	Κονγκό	4,558,594	18.7	5.02	342,006	13	0.06%
123	Νέα Ζηλανδία	4,551,349	37.1	2.07	270,527	17	0.06%
124	Παλαιστίνη	4,436,411	19.4	4.12	6,020	737	0.06%
125	Λιβερία	4,396,873	18.6	4.91	111,370	39	0.06%
126	Γεωργία	4,322,842	37.8	1.81	69,700	62	0.06%
127	Κροατία	4,272,044	42.8	1.48	56,538	76	0.06%
128	Μαυριτανία	3,984,457	19.9	4.75	1,025,600	4	0.06%
129	Ομάν	3,926,492	26.7	2.90	309,489	13	0.05%
130	Παναμάς	3,926,017	28.2	2.51	75,516	52	0.05%
131	Βοσνία Ερζεγοβίνη	3,824,746	39.8	1.27	51,197	75	0.05%
132	Πουέρτο Ρίκο	3,683,601	36.0	1.65	8,875	415	0.05%
133	Κουβέιτ	3,479,371	29.4	2.62	17,818	195	0.05%
134	Μολδαβία	3,461,380	36.0	1.46	33,851	102	0.05%
135	Ουρουγουάη	3,418,694	34.6	2.06	175,012	20	0.05%
136	Αλβανία	3,185,413	33.2	1.78	28,748	111	0.04%
137	Λιθουανία	3,008,287	39.5	1.49	65,300	46	0.04%
138	Αρμενία	2,983,990	33.0	1.74	29,800	100	0.04%
139	Μογγολία	2,881,415	27.1	2.43	1,566,838	2	0.04%
140	Τζαμάικα	2,798,837	28.0	2.30	10,991	255	0.04%
141	Ναμίμπια	2,347,988	21.5	3.14	824,434	3	0.03%
142	Κατάρ	2,267,916	31.7	2.08	11,000	206	0.03%
143	Σκόπια	2,108,434	37.5	1.44	25,713	82	0.03%
144	Λεσότο	2,097,511	20.9	3.13	30,355	69	0.03%
145	Σλοβενία	2,075,592	42.7	1.49	20,256	102	0.03%
146	Λετονία	2,041,111	41.6	1.57	64,600	32	0.03%
147	Μποτσουάνα	2,038,587	22.7	2.69	581,789	4	0.03%
148	Γκάμπια	1,908,954	17.0	5.78	11,295	169	0.03%
149	Γουϊνέα Μπισσάο	1,745,798	19.2	5.02	36,125	48	0.02%
150	Γκαμπόν	1,711,294	20.8	4.15	267,682	6	0.02%
151	Τρινιδάδ και Τομπάκο	1,344,235	33.7	1.80	5,130	262	0.02%
152	Μπαχρέιν	1,344,111	30.1	2.12	694	1,937	0.02%
153	Εσθονία	1,283,771	41.1	1.60	45,100	28	0.02%
154	Σουαζιλάνδη	1,267,704	20.3	3.44	17,364	73	0.02%
155	Άγιος Μαυρίκιος	1,249,151	35.0	1.53	2,040	612	0.02%
156	Κύπρος	1,153,058	35.6	1.47	9,251	125	0.02%
157	Τιμόρ – Λέστε	1,152,439	16.7	6.03	14,874	77	0.02%
158	Φίτζι	887,027	27.3	2.63	18,274	49	0.01%
159	Τζιμπουτί	886,313	23.1	3.50	23,200	38	0.01%
160	Ρεϋνιόν	885,328	31.0	2.27	2,510	353	0.01%
161	Γουϊάνα	803,677	22.8	2.59	214,944	4	0.01%
162	Ισημερινή Γουϊνέα	778,061	20.8	4.98	28,051	28	0.01%
163	Μπουτάν	765,552	26.2	2.32	47,001	16	0.01%
164	Νήσοι Κομόρες	752,438	19.1	4.81	1,861	404	0.01%
165	Μαυροβούνιο	621,542	37.3	1.68	13,812	45	0.01%
166	Δυτική Σαχάρα	585,646	28.7	2.42	265,961	2	0.01%
167	Μακάο	575,481	37.7	1.04	26	22,134	0.01%
168	Νήσοι Σολομώντος	572,865	19.8	4.12	28,896	20	0.01%
169	Σουρινάμ	543,925	28.8	2.31	163,833	3	0.01%
170	Λουξεμβούργο	536,761	39.1	1.66	2,586	208	0.01%
171	Πράσινο Ακρωτήριο	503,637	24.7	2.38	4,033	125	0.01%
172	Γουαδελούπη	468,016	38.0	2.09	1,705	274	0.01%
173	Μάλτα	430,146	41.1	1.36	316	1,361	0.01%
174	Μπρουνέι	423,205	30.8	2.03	5,765	73	0.01%
175	Μαρτινίκα	404,705	42.2	1.85	1,102	367	0.01%
176	Μπαχάμες	382,571	32.1	1.89	13,878	28	0.01%
177	Νήσοι Μαλδίβες	351,572	25.5	2.31	298	1,180	0.00%
178	Μπελίζ	339,758	23.3	2.75	22,966	15	0.00%
179	Ισλανδία	333,135	35.7	2.09	103,010	3	0.00%
180	Νήσοι Μπαρμπάντος	286,066	37.1	1.84	430	665	0.00%
181	Γαλλική Πολυνησία	279,835	31.2	2.09	4,000	70	0.00%
182	Νέα Καληδονία	259,824	33.0	2.16	18,575	14	0.00%
183	Βανουάτου	258,301	21.9	3.45	12,189	21	0.00%
184	Γαλλική Γουϊάνα	255,455	25.1	3.12	90,012	3	0.00%
185	Μαγιότ	228,070	18.0	3.92	374	610	0.00%
186	Σάο Τόμε και Πρίνσιπε	197,882	19.3	4.17	964	205	0.00%
187	Σαμόα	191,831	21.1	4.22	2,831	68	0.00%
188	Αγία Λουκία	183,598	30.9	1.95	539	341	0.00%
189	Γκουάμ	167,546	29.9	2.44	549	305	0.00%
190	Νησιά της Μάγχης	162,778	42.3	1.45	195	835	0.00%
191	Κουρασάο	161,836	41.1	1.93	444	364	0.00%
192	Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες	109,371	29.4	2.03	388	282	0.00%
193	Παρθένοι Νήσοι	106,792	40.5	2.48	347	308	0.00%
194	Γρενάδα	106,303	26.7	2.21	344	309	0.00%
195	Τόνγκα	105,782	21.3	3.84	650	163	0.00%
196	Κιριμπάτι	103,942	23.8	3.01	726	143	0.00%
197	Μικρονησία	103,903	21.3	3.38	702	148	0.00%
198	Αρούμπα	103,431	39.9	1.69	180	575	0.00%
199	Σεϋχέλλες	93,306	32.9	2.21	455	205	0.00%
200	Αντίγκουα και Μπαρμπούντα	90,903	30.7	2.11	442	206	0.00%

 

 

τότε που η Ελλάδα πολεμούσε …

για την πατρίδα [1]

Παραθέτω την αφήγηση του τελευταίου δείπνου που έκαμαν μαζί ο Μακρυγιάννης κι ο Γκούρας, στην πολιορκημένη Ακρόπολη, λίγες ώρες πριν από το θάνατο του δευτέρου:

«Τότε έκατζε ο Γκούρας και οι άλλοι και φάγαμεν ψωμί· τραγουδήσαμεν κ’ εγλεντήσαμεν. Με περικάλεσε ο Γκούρας κι’ ο Παπακώστας να τραγουδήσω· ότ’ είχαμε τόσον καιρόν οπού δεν είχαμεν τραγουδήσει – τόσον καιρόν οπού μας έβαλαν οι διοτελείς και γγιχτήκαμεν διά να κάνουν τους κακούς τους σκοπούς. Τραγούδησα καλά. Τότε λέγω ένα τραγούδι :

Ο Ήλιος εβασίλεψε,
Έλληνά μου, βασίλεψε
Και το Φεγγάρι εχάθη
Κι’ ο καθαρός Αυγερινός που πάει κοντά στην Πούλια,
Τα τέσσερα κουβέντιαζαν και κρυφοκουβεντιάζουν.
Γυρίζει ο Ήλιος και τους λέει, γυρίζει και τους κρένει:
Εψές οπού βασίλεψα πίσου από μια ραχούλα,
Ακ’σα γυναίκεια κλάματα κι’ αντρών τα μυρολόγια
Γι’ αυτά τα ρωικά κορμιά στον κάμπο ξαπλωμένα,
Και μες στο αίμα το πολύ είν’ όλα βουτηγμένα.
Για την πατρίδα πήγανε στον Άδη τα καημένα.

Ο μαύρος ο Γκούρας αναστέναξε και μου λέει : ‘’Αδελφέ Μακρυγιάννη, σε καλό να το κάμει ο Θεός· άλλη φορά δεν τραγούδησες τόσο παραπονεμένα. Αυτό το τραγούδι σε καλό να μας βγει’’. Είχα κέφι, του είπα, οπού δεν τραγουδήσαμεν τόσον καιρόν …»

[1] Στρατηγού Μακρυγιάννη, Απομνημονέυματα, απόσπασμα από το εισαγωγικό μελέτημα του Γ. Θεοτοκά, που δημοσιεύθηκε στην «Νέα Εστία» το 1941.

μαθήματα καιροσκοπισμού

μαθήματα καιροσκοπισμού[1]

 

Αργότερα, το φθινόπωρο, ένα πλήθος διαμαρτυρήθηκε σε δημόσιο χώρο … πως ενώ υπήρχε αφθονία αγαθών, οι τιμές τους ήταν πάρα πολύ ψηλές. Η διαμαρτυρία τους ήταν σαφής κατηγορία κατά της πλούσιας τάξης της Αντιόχειας, τα μέλη της οποίας είναι ικανά για ο,τιδήποτε προκειμένου να κερδίσουν χρήματα, ακόμη και να καταδικάσουν σε λιμό τους συμπατριώτες τους. Μόλις προ επτά ετών, είχαν πάλι επωφεληθεί από μια ανάλογη κατάσταση και ο κόσμος είχε οδηγηθεί σε εξέγερση, είχαν χαθεί ανθρώπινες ζωές και είχαν γίνει πολλές υλικές καταστροφές. Θα περίμενε κανείς από τον κόσμο της πόλης αυτής να έχει πάρει κάποιο μάθημα από την τόσο πρόσφατη ιστορία. Δεν είχε όμως μάθει τίποτε.

…

Κάπου τριακόσιοι πρόκριτοι της Αντιόχειας έγιναν δεκτοί στην αίθουσα του συμβουλίου την ορισμένη ώρα της ακρόασης. Κράτησα κοντά μου τον Φήλικα και τον Σαλούστιο. Ο θείος μου, ως κόμης της Ανατολής, θα έπρεπε να προεδρεύει, αλλά ήταν άρρωστος. Οι προύχοντες της Αντιόχειας ήταν ένας ευπαρουσίαστος, τυπικός και μάλλον θηλυπρεπής όμιλος που μύριζε – αν και η ημέρα ήταν ζεστή – σαν τριακόσιοι κήποι της Δάφνης και, μέσα σε εκείνο τον κλειστό χώρο, τα αρώματά τους μου έφερναν πονοκέφαλο.

 

Προχώρησα αμέσως στο θέμα χωρίς περιστροφές. Ανέφερα την τιμή των σιτηρών εκείνεης της ημέρας. «Ζητάτε από τον κόσμο να πληρώνει το τριπλάσιο της αξίας του σίτου. Εντάξει, τα τρόφιμα σπανίζουν, αλλά όχι τόσο. Η κατάσταση αυτή μπορεί φυσικά να επιδεινωθεί αν είναι γεγονός αυτό που άκουσα, ότι δηλαδή μερικοί καιροσκόποι κρύβουν τα σιτηρά από την αγορά μέχρις ότου πεινάσει και απελπιστεί ο κόσμος σε τέτοιο βαθμό ώστε να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή». Στα λόγια μου αυτά ανταπόκριση ήταν πολύς βήχας και ανταλλαγές ανήσυχων βλεμμάτων. «Φυσικά, δεν δίνω πίστη σε τέτοιες ιστορίες. Πώς θα μπορούσαν ποτέ οι προύχοντες μιας πόλης να εκμεταλλευτούν τους συμπολίτες τους ; Οι ξένοι, ίσως. Ακόμη και η αυτοκρατορική αυλή» Η σιωπή που ακολούθησε ήταν νεκρική. «Αλλά όχι και οι ίδιοι οι συμπολίτες. Είσαστε άνθρωποι. Όχι κτήνη που καταβροχθίζουν τα αδυνατότερα του είδους τους».

 

Αφού τους ηρέμησα με αυτά τα λόγια, περιέγραψα προσεκτικά το πρόγραμμα του κόμη Φήλικα. Ενώ μιλούσα, τα χείλη του κινούνταν επαναλαμβάνοντας σιωπηλά μαζί μου τα συγκεκριμένα επιχειρήματα που μου είχε εκθέσει πριν από λίγα λεπτά. Οι πολίτες ασφυκτιούσαν. Μόνον αφού τους είχα πια τρομοκρατήσει εντελώς, είπα : «Αλλά γνωρίζω πως μπορώ να σας εμπιστευθώ να κάνετε το σωστό». Επακολούθησε μια μακριά εκπνοή ανακούφισης. Όλοι συνήλθαν.

 

Μου απάντησε ο έπαρχος της πόλης : «Μπορείς να βασιστείς σε εμάς, δέσποτα, για όλα Θα κρατήσουμε – και τώρα γνωρίζω πως μιλώ εξ ονόματος όλων των παρόντων – την τιμή των σιτηρών στο κανονικό της ύψος, αν και θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη πως υπάρχει έλλειψη»

…

Τρεις μήνες μετά τη συνάντησή μας, όχι μόνον δεν είχαν ορίσει σταθερές τιμές, αλλά είχαν εξαφανίσει από την αγορά τα σιτηρά που εγώ ο ίδιος είχα φέρει από την Ιεράπολη. Οι τιμές είχαν γίνει αστρονομικές : ένας χρυσός σόλιδος για δέκα στατήρες. Οι φτωχοί λιμοκτονούσαν και οι ταραχές είχαν γίνει καθημερινό φαινόμενο.

---

[1] Γκορ Βιντάλ, Ιουλιανός, σ. 439 κ.επ., εκδόσεις Εξάντας 1998

διαβάστε επίσης στον ΔημοΔιδάσκαλο