παραμύθι
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν
Οι διαβάτες, τυλιγμένοι στα ζεστά πανωφόρια τους, με τα μάλλινα καπέλα κατεβασμένα ως τα αυτια και τις εσάρπες γύρω από το λαιμό, έτρεχαν κρατώντας πακέτα στα γαντοφορεμένα τους χέρια, ενώ η ζεστή ανάσα τους άχνιζε στον παγωμένο αγέρα. Οι καρότσες περνούσαν βιαστικά και οι ρόδες τους άφηναν βαθιές αυλακιές στο χιονισμένο δρόμο. Τα άλογα ρουθούνιζαν καλπάζοντας ρυθμικά πάνω στο λιθόστρωτο και τα πέταλά τους τίναζαν λάσπη και μισολειωμένο χιόνι.
Ξαφνικά, μια άμαξα πέρασε τόσο γρήγορα που η μικρούλα μόλις που πρόλαβε να τραβηχτεί στην άκρη του δρόμου. Και όπως η παιδούλα γλιστρούσε στο χιόνι, το ένα της ξύλινο τσόκαρο τινάχτηκε πέρα μακριά, ενώ τα σπίρτα ξέφυγαν από την ποδιά της και σκορπίστηκαν δεξιά και αριστερά στον υγρό δρόμο.
Το κοριτσάκι γονάτισε στο χιόνι και άρχισε να μαζεύει ένα-ένα τα μουσκεμένα σπίρτα. Αυτά ήταν ‘ολο το βιος και όλος ο κόσμος της. Γονείς, σπίτι, οίκογένεια δεν ήταν παρά μία μακρινή ανάμνηση για τη φτωχή ορφανή. Μόνη της περιουσία, τα νοτισμένα από το χιόνι ξυλάκια, τα μουσκεμένα σπίρτα.
Τρέμοντας από το κρύο μέσα στα φθαρμένα ρουχαλάκια της, με τα ποδαράκια γυμνά μέσα στο χιόνι, η μικρούλα μάζευε με τα ξυλιασμένα από το κρύο χεράκια ένα-ένα τα σπίρτα και τα ξανάχωνε προσεκτικά στον κόρφο της. Το χιόνι έπεφτε πυκνό πάνω στα απαλά μαλλάκια, βρέχοντας τις πυρόξανθες μπούκλες που κολλούσαν στο ωχρό προσωπάκι της.
Και όπως μάζευε βιαστικά τα σπίρτα, ένα αγόρι κουκουλωμένο ζεστά, πέρασε σιμά, είδε το ξύλινο τσόκαρο, έσκυψε, το πήρε και έφυγε γοργά, πριν η μικρούλα προλάβει να μιλήσει.
Αναστενάζοντας απογοητευμένη, η μικρούλα με τα σπίρτα ανασηκώθηκε και ξαναπήρε τη στράτα, σέρνοντας βαριά τα βήματά της. Ένιωθε πια βασανιστικό το κρύο, την κούραση, την πείνα, μα δεν ειχε πουλήσει ούτε ένα κουτί σπίρτα από το πρωί. Πώς να γυρίσει νηστική, χωρίς ούτε ένα ξεροκόμματο, πίσω στην παγωμένη τρώγλη;
Αλλά πάλι, ποιός θα αγόραζε σπίρτα τη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς; Όλοι είχαν τα πάντα περισσά. Οι δρόμοι είχαν τώρα ερημώσει. Από τις σφαλιστές εξώθυρες ακούγονταν κάλαντα, τραγούδια και γέλια και πίσω από τα φωτισμένα παράθυρα φάνταζαν πανέμορφα τα στολισμένα δέντρα.
Το κοριτσάκι προχώρησε στη γωνιά του δρόμου καί, μαγεμένη λές, κοντοστάθηκε κάτω από τον αναμμένο φανοστάτη. Από το παράθυρο κάποιου σπιτιού έβλεπε ένα δωμάτιο με χριστουγεννιάτικες γιρλάντες και στολίδια και μία τρυφερή μανούλα να ταΐζει με στοργή και απέραντη αγάπη την κορούλα της.
Τα ματάκια της βούρκωσαν. Αποκαμωμένη και μελαγχολικη κούρνιασε στο πλατύσκαλο της βαριάς πόρτας, που τη στόλιζαν στεφάνια και γιρλάντες από γκι και ου. Τότε κοντοζύγωσε δειλά ένα αδέσποτο σκυλάκι. Η καρδιά της μικρής σπάραξε. Δεν είχε τίποτε να το φιλέψει, ούτε μία μπουκιά φαγητό να μοιραστεί μαζί του. Μόνο χάδια μπορούσε να του δώσει και λόγια παρηγοριάς. Η ώρα περνούσε και το κρύο γινόταν Όλο και πιο διαπεραστικό. Κανείς δεν θα αγόραζε πια σπίρτα. Αν άναβε ένα, ένα μονάχα, για να ζεστάνει στη φλογίτσα του τα ξυλιασμένα δάχτυλά της;
Καθώς άναψε το σπίρτο, με τα μάτια της φαντασίας της η μικρούλα είδε μες στη λάμψη του, μια εικόνα γεμάτη ομορφιά, ζεστασιά τρυφερότητα και ευτυχία.
Καταμεσής του δρόμου, λέει, ανάμεσα στα ψηλά σπίτια με τις χιονισμένες στέγες και τις καμινάδες που καπνίζουν, έστεκε ζεστή και πυρακτωμένη μία αναμμένη σόμπα από μαύρο μαντέμι. Οι φλόγες φάνταζαν κατακόκκινες και πελώριες μέσα από τη μισάνοιχτη πορτούλα και μία τσαγιέρα με ευωδιαστό τσάι άχνιζε στη φωτιά, ενώ μία τρυφερή γατούλα μισοκοιμόταν γουργουρίζοντας πάνω στο μαλακό χαλάκι. Ύστερα η φλόγα του σπίρτου τρεμόπαιξε κι έσβησε. Η μικρούλα δεν δίστασε διόλου. Πήρε ένα δεύτερο σπίρτο, το έτριψε με δύναμη και στα μαγεμένα μάτια της παρουσιάστηκε ένα πλούσια στρωμένο γιορτινό τραπέζι. Πάνω στο φρεσκοσιδερωμένο κεντητό λινό τραπεζομάντηλο, η ροδοκόκκινη καλοψημένη γαλοπούλα ευωδίαζε στην πιατέλα, η σούπα άχνιζε στη σουπιέρα και τα αφράτα ψωμάκια μοσχομύριζαν γλυκάνισο και μυρωδικά.
Στο φως του φανοστάτη του γκαζιού οι κούπες με τα γλυκίσματα γίνονταν ακόμα πιο λαχταριστές, ενώ κάπου από το βάθος έφθανε λιγωτική η ευωδιά από τα τσουρέκια. Ώσπου η φλογίτσα έσβησε ήρεμα και το ξυλάκι στο παγωμένο χέρι της μικρούλας απέμεινε μαύρο, καρβουνιασμένο.
Χωρίς χρονοτριβή, το κοριτσάκι πήρε ένα ακόμα σπίρτο και το άναψε με λαχτάρα. Και η μαγική του φλόγα φώτισε για λίγο άλλη μια οπτασία. Στην έρημη πλατεία της πόλης υψώθηκε ξαφνικά ένα τεράστιο καταπράσινο και φουντωτό έλατο. Απάνω στα κλωνιά του άστραφταν δεκάδες πολύχρωμα κεράκια και στο φως τους οι βελόνες του δέντρου έλαμπαν. Γιρλάντες απλώνονταν με χάρη στα κλαριά και χρωματιστές μπαλίτσες ιρίδιζαν στο μισόφωτο. Εδώ κι εκεί μικρά δωράκια, τυλιγμένα σε γυαλιστερό χριστουγεννιάτικο χαρτί, περίμεναν να απλώσεις το χέρι και να τα πάρεις… Μα σαν έσβησε το σπίρτο, χάθηκε μονομιάς όλη τούτη η ομορφιά.
Το κοριτσάκι δεν άντεξε. Πήρε όλα τα σπίρτα από την ποδιά της και ένα ένα άρχισε να τα ανάβει. Τότε, τα αναμμένα ξυλάκια ξέφυγαν από τα παγωμένα δάχτυλά της, τινάχτηκαν στο νυχτερινό αγέρα και άρχισαν να διαγράφουν μικρές φωτεινές τροχιές, που σπίθιζαν σαν πυροτεχνήματα ή σαν αναρίθμητα αστεράκια στην ουρά ενός τεράστιου κομήτη. Και σε λίγο ο κομήτης ήρθε και καρφώθηκε στο βελούδινο ουρανό, πελώριος, ολόφωτος, εκτυφλωτικός… «Κάποιος πεθαίνει,» σιγομουρμούρησε το κοριτσάκι. Όπως έλεγε η αγαπημένη της γιαγιά: «Όταν πέφτει ένα αστέρι, μια καρδιά σταματάει να χτυπάει!»
Ώσπου το πελώριο αστέρι σιγά-σιγά μεταμορφώθηκε. Το εκτυφλωτικό φως του γέμισε σκιές που πήραν σχήμα και μορφή και ξαφνικά ο κομήτης άλλαξε όψη και έγινε μία γριούλα με τρυφερό πρόσωπο και ζεστό χαμόγελο, με γελαστά μάτια και μία ορθάνοιχτη στοργική αγκαλιά. «Γιαγιά!» ψιθύρισε εκστατική η μικρούλα, αναγνωρίζοντας τη σεβάσμια γυναίκα. «Πολυαγαπημένη μου, γλυκιά γιαγιούλα! Εσύ είσαι, που μου έψηνες πίτες και χίλιες άλλες λιχουδιές, που μου σιγοτραγουδούσες νανουρίσματα και με κοίμιζες με παραμύθια για νεράιδες και ξωτικά, που με σκέπαζες στοργικά κι έγιανες το λαβωμένο γόνατό μου! Μη με αφήσεις μόνη άλλο πια. Πάρε με κοντά σου!».
Και η γιαγιά, σαν όλες τις γιαγιάδες του κόσμου, άνοιξε τη ζεστή αγκαλιά της κι έκλεισε μέσα σφιχτά τη μονάκριβη εγγόνα της. Και όπως τη γλυκοφιλούσε, την πήρε και πέταξαν ψηλά στα ουράνια, πάνω από τα σπίτια και τα δέντρα.
Σαν ξημέρωσε η Πρωτοχρονιά, οι περαστικοί είδαν απορημένοι μία γλυκιά φτωχοντυμένη παιδούλα να κοιμάται γαλήνια στο πλατύσκαλο ενός σπιτιού απάνω στο χιόνι, τριγυρισμένη από αναρίθμητα καμένα σπίρτα. «Καημενούλα!», είπε ένας περαστικός. «Προσπαθούσε να ζεσταθεί!».Όμως εκείνη τη στιγμή, η μικρούλα βρισκόταν ήδη πολύ μακριά, κάπου όπου δεν υπάρχει κρύο, πείνα και πόνος.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, το συγκλονιστικό αυτό δημιούργημα του μεγάλου Σκανδιναβού παραμυθογράφου Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, αντικατοπτρίζει την ψυχρή και ταυτόχρονα σκληρή πραγματικότητα ενός παρελθόντος, τόσο όμοιου, τόσο εκπληκτικά πανομοιότυπου με το παρόν. Στο κοριτσάκι με τα σπίρτα, ο Άντερσεν, δεν δραματοποιεί απλώς μια πραγματικότητα, ούτε πολύ περισσότερο κατασκευάζει λογοτεχνικά φανταστικές εικόνες, αναντίστοιχες με τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής του, αλλά επιχειρεί να ξυπνήσει τις αποχαυνωμένες συνειδήσεις, τις εγκλωβισμένες στον προσωπικό εγωκεντρισμό, την αυταρέσκεια και την αδιαφορία. Οι άνθρωποι συνηθίζουμε να ατενίζουμε τον κόσμο μέσα από ένα εντελώς υποκειμενικό πρίσμα, ίσως επειδή έτσι μας βολεύει, ίσως επειδή δικαιολογούμε ευκολότερα τις πράξεις και τις παραλήψεις μας, όταν καμωνόμαστε πως αγνοούμε την μία όψη της πραγματικότητας, αυτή που κατά τεκμήριο χαλά την τάξη και την ασφάλεια, που με νοητικές και μόνο διαδικασίες υψώνουμε σαν τείχος απροσπέλαστο τριγύρω μας. Αν όμως ποτέ κοιτάξουμε πάνω και πέρα από αυτό το τείχος θα αντικρίσουμε, έκπληκτοι, την άλλη πλευρά της ζωής, αυτήν που θέλουμε να ξεχνάμε πως υπάρχει, επειδή κάτι τέτοιο θα μας γέμιζε ενοχές. Εγωισμός και υποκρισία μαζί. Γιατί όταν κάποιο ή κάποια μέλη της κοινωνίας των ανθρώπων δεν τα καταφέρνουν στον ανταγωνιστικό μας κόσμο, τότε έχει αποτύχει η ίδια η κοινωνία κι εμείς μαζί της και αυτό μας ενοχλεί. Έτσι προτιμούμε να σκληραίνουμε την στάση μας απέναντι σε ό,τι χαλά την εικονική μας πραγματικότητα και ταυτόχρονα πετρώνουμε και την ψυχή μας την ίδια. Το κοριτσάκι με τα σπίρτα υπήρξε, υπάρχει και, δυστυχώς, θα εξακολουθήσει να υπάρχει και στο μέλλον. Όταν βρεθείς μπροστά σε κάποιον συνάνθρωπό σου που σού ζητά βοήθεια μην γεμίζεις καχυποψία την καρδιά σου. Εάν μπορείς βοήθησέ τον … Κάν’ το για σένα. Φτωχό μου κοριτσάκι με τα σπίρτα … συγγνώμη !
τω καιρώ εκείνω …
Τα κακά άξαιναν εις το κράτος. πολλές καταχρήσες γένονταν. Τότε γύρεψαν και οι δανεισταί μας το χρεώλυτρο και οι Πρέσβες μας βιάσαν πολύ. Κι’ έγινε ‘κονομία εις το πολιτικό μας και στρατιωτικό και εις τ’ άλλα της παλαβομάρας μας.
Στρατηγού Μακρυγιάννη, «Απομνημονεύματα«, σελ. 417, εκδόσεις Μπάυρον
Πολιτική
«… Χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκεία τους έθνη δεν υπάρχουν. Και προσοχή να μην τους απατάγη η ‘διοτέλεια. Και αν σκοντάψουν, τότε εις τον κρεμνόν θα πηγαίνουν, καθώς το πάθαμεν εμείς. Όλο εις τον κρεμνόν κυλάμεν κάθε ‘μέρα …»
μακριγιανις
Στρατηγού Μακρυγιάννη, «Απομνημονεύματα«, σελ. 87, εκδόσεις Μπάυρον
Δημόσιο Χρέος
Επίπεδα δημόσιου χρέους ανά χώρα για το έτος 2013 | ||
α/α | Χώρα | Δημόσιο Χρέος σε ποσοστό (%) επί του ΑΕΠ |
1 | Ιαπωνία | 226 |
2 | Ζιμπάμπουε | 202.4 |
3 | Ελλάς | 175 |
4 | Ιταλία | 133 |
5 | Ισλανδία | 130.5 |
6 | Πορτογαλία | 127.8 |
7 | Ιρλανδία | 124.2 |
8 | Τζαμάικα | 123 |
9 | Λίβανος | 120 |
10 | Κύπρος | 113 |
11 | Σουδάν | 111 |
12 | Γρενάδα | 110 |
13 | Σιγκαπούρη | 105.5 |
14 | Ερυθραία | 104.7 |
15 | Βέλγιο | 102.4 |
16 | Πόρτο Ρίκο | 96.5 |
17 | Ισπανία | 93.7 |
18 | Γαλλία | 93.4 |
19 | Αίγυπτος | 92.2 |
20 | Ηνωμένο Βασίλειο | 91.1 |
21 | νια Μπαρμπάντος | 90.5 |
22 | Αντίγκουα και Μπαρμπούντα | 89 |
23 | Καναδάς | 86.3 |
24 | Πράσινο Ακρωτήριο | 86.2 |
25 | Άγιος Χριστόφορος και Νέβις (Καραϊβική) | 83 |
26 | Γερμανία | 79.9 |
27 | Ουγγαρία | 79.8 |
28 | Ιορδανία | 79.1 |
29 | Σρι Λάνκα | 78.4 |
30 | Αγία Λουκία | 77 |
31 | Μαρόκο | 76.9 |
32 | Αυστρία | 75.7 |
33 | Μάλτα | 75 |
34 | Μπελίζ (Κεντρική Αμερική) | 75 |
35 | Ολλανδία | 74.3 |
36 | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής | 71.8 |
37 | Σλοβενία | 71.7 |
38 | Αλβανία | 70.5 |
39 | Δομινικανή Δημοκρατία | 70 |
40 | Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες | 68 |
41 | Ισραήλ | 67 |
42 | Αρούμπα (Καραϊβική) | 67 |
43 | Κροατία | 66.2 |
44 | Σάο Τομέ και Πρίνσιπε | 65.5 |
45 | Ουρουγουάη | 62 |
46 | Ελ Σαλβαντόρ | 62 |
47 | Σερβία | 61.2 |
48 | Μπαχρέιν | 61.2 |
49 | Γουϊάνα | 59.9 |
50 | Βραζιλία | 59.2 |
51 | Συρία | 58.9 |
52 | Άγιος Μαυρίκιος | 68 |
53 | Φιλανδία | 56.5 |
54 | νια Φίτζι | 56.2 |
55 | Σλοβακία | 55.5 |
56 | Κόστα Ρίκα | 55 |
57 | Πακιστάν | 54.6 |
58 | Μαλαισία | 54.6 |
59 | Κένυα | 53.5 |
60 | Γκάνα | 53.1 |
61 | Μαυροβούνιο | 52.1 |
62 | Σεϋχέλλες | 51.8 |
63 | Ινδία | 51.8 |
64 | Τυνησία | 51 |
65 | Μαλάουι | 50.8 |
66 | Νικαράγουα | 50 |
67 | Αιθιοπία | 50 |
68 | Φιλιππίνες | 50 |
69 | Τσεχία | 48.8 |
70 | Βιετνάμ | 48.2 |
71 | Πολωνία | 48.2 |
72 | Μπουρούντι | 47.6 |
73 | Υεμένη | 47.1 |
74 | Δομινικανή Δημοκρατία | 47 |
75 | Δανία | 47 |
76 | Μοζαμβίκη | 46.7 |
77 | Λάος | 46.3 |
78 | Βοσνία – Ερζεγοβίνη | 45.9 |
79 | Ταϊλάνδη | 45.9 |
80 | Αργεντινή | 45.8 |
81 | Νότια Αφρική | 45.4 |
82 | Ακτή Ελεφαντοστού | 45.2 |
83 | Τανζανία | 42.7 |
84 | Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα | 41.7 |
85 | Σουηδία | 41.5 |
86 | Ανδόρα | 41.1 |
87 | Ονδούρα | 40.6 |
88 | Ουκρανία | 40.6 |
89 | Λιθουανία | 40.2 |
90 | Παναμάς | 39.8 |
91 | Κολομβία | 39.6 |
92 | Λεττονία | 39.2 |
93 | Μπουτάν | 38.9 |
94 | Ταϊβάν | 38.9 |
95 | Τζιμπουτί | 38.6 |
96 | Ρουμανία | 38.6 |
97 | Σενεγάλη | 38.4 |
98 | Νέα Ζηλανδία | 38.4 |
99 | Αρμενία | 37.7 |
100 | Μεξικό | 37.7 |
101 | Τρινιδάδ και Τομπάκο | 37.1 |
102 | Τουρκία | 36.6 |
103 | Γεωργία | 36.3 |
104 | Βολιβία | 36 |
105 | Κούβα | 35.9 |
106 | Νότια Κορέα | 35.8 |
107 | Χονγκ Κονγκ | 35.6 |
108 | Σκόπια | 34.3 |
109 | Βενεζουέλα | 34.2 |
110 | Ελβετία | 33.8 |
111 | Κουρασάο (Καραϊβική) | 33.2 |
112 | Αυστραλία | 32.6 |
113 | Δημοκρατία του Κονγκό | 32.1 |
114 | Ζάμπια | 31.8 |
115 | Λευκορωσία | 31.5 |
116 | Σιέρρα Λεόνε | 31.1 |
117 | Γουατεμάλα | 31 |
118 | Μπαγκλαντές | 30.9 |
119 | Ουγκάντα | 30.7 |
120 | Κατάρ | 30.6 |
121 | Τσαντ | 30.5 |
122 | Μάλι | 30.5 |
123 | Νορβηγία | 30.1 |
124 | Μπενίν | 29.7 |
125 | Παπούα Νέα Γουϊνέα | 28.1 |
126 | Νεπάλ | 28 |
127 | Ναμίμπια | 27.2 |
128 | Άγιος Μαρίνος | 25.8 |
129 | Ινδονησία | 24 |
130 | Ρουάντα | 23.5 |
131 | Ισημερινός | 23.2 |
132 | Γκαμπόν | 23 |
133 | Λουξεμβούργο | 22.9 |
134 | Κίνα | 22.4 |
135 | Ανγκουΐλα (Καραϊβική) | 20 |
136 | Νιγηρία | 19.3 |
137 | Ιράν | 18.7 |
138 | Βουλγαρία | 18.4 |
139 | Μποτσουάνα | 17.9 |
140 | Καμερούν | 16.7 |
141 | Μολδαβία | 16.6 |
142 | Παραγουάη | 15.7 |
143 | Καζακστάν | 15.6 |
144 | Περού | 14.9 |
145 | Αγκόλα | 14.7 |
146 | Χιλή | 13.9 |
147 | Αλγερία | 13.2 |
148 | Σαουδική Αραβία | 12.2 |
149 | Ισημερινή Γουϊνέα | 11 |
150 | Κοσσυφοπέδιο | 9 |
151 | Ρωσία | 7.9 |
152 | Ουζμπεκιστάν | 7.6 |
153 | Αζερμπαϊτζάν | 7.5 |
154 | Γιβραλτάρ | 7.5 |
155 | Τατζικιστάν | 6.5 |
156 | Κουβέιτ | 6.4 |
157 | Εσθονία | 6 |
158 | Ουαλίς και Φουτουνά
(νότιος Ειρηνικός) |
5.6 |
159 | Λιβύη | 4.8 |
160 | Ομάν | 4.4 |
161 | Λιβερία | 3.3 |
Πηγές:
- CIA factbook – Εθνικό χρέος ανά χώρα
- Public debt, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Απρίλιος 2012
- Eurostat pdf.
http://www.economicshelp.org/blog/774/economics/list-of-national-debt-by-country/
παγκόσμιος πληθυσμός
α/α | Χώρα | Πληθυσμός
(2014) |
Ηλικιακός Μ/Ο | Ποσοστό γονιμότητας | Έκταση
(σε χλμ2) |
Πληθυσμιακή πυκνότητα | Ποσοστό έναντι του παγκόσμιου πληθυσμού |
1 | Κίνα | 1,393,783,836 | 35.7 | 1.66 | 9,596,947 | 145 | 19.24% |
2 | Ινδία | 1,267,401,849 | 26.6 | 2.53 | 3,287,265 | 386 | 17.50% |
3 | Η.Π.Α. | 322,583,006 | 37.5 | 1.99 | 9,629,056 | 34 | 4.45% |
4 | Ινδονησία | 252,812,245 | 28.1 | 2.38 | 1,904,567 | 133 | 3.49% |
5 | Βραζιλία | 202,033,670 | 30.7 | 1.83 | 8,514,209 | 24 | 2.79% |
6 | Πακιστάν | 185,132,926 | 22.8 | 3.30 | 796,096 | 233 | 2.56% |
7 | Νιγηρία | 178,516,904 | 17.8 | 6.01 | 923,766 | 193 | 2.46% |
8 | Μπαγκλαντές | 158,512,570 | 25.4 | 2.24 | 143,998 | 1,101 | 2.19% |
9 | Ρωσία | 142,467,651 | 38.4 | 1.51 | 17,076,310 | 8 | 1.97% |
10 | Ιαπωνία | 126,999,808 | 46.2 | 1.40 | 377,873 | 336 | 1.75% |
11 | Μεξικό | 123,799,215 | 27.3 | 2.23 | 1,958,198 | 63 | 1.71% |
12 | Φιλιππίνες | 100,096,496 | 23.2 | 3.11 | 300,000 | 334 | 1.38% |
13 | Αιθιοπία | 96,506,031 | 18.4 | 4.72 | 1,104,302 | 87 | 1.33% |
14 | Βιετνάμ | 92,547,959 | 30.3 | 1.78 | 331,689 | 279 | 1.28% |
15 | Αίγυπτος | 83,386,739 | 25.5 | 2.82 | 1,001,450 | 83 | 1.15% |
16 | Γερμανία | 82,652,256 | 45.9 | 1.40 | 357,021 | 232 | 1.14% |
17 | Ιράν | 78,470,222 | 29.0 | 1.92 | 1,648,188 | 48 | 1.08% |
18 | Τουρκία | 75,837,020 | 29.8 | 2.07 | 783,562 | 97 | 1.05% |
19 | Κονγκό | 69,360,118 | 17.4 | 6.08 | 2,344,832 | 30 | 0.96% |
20 | Ταϊλάνδη | 67,222,972 | 37.4 | 1.42 | 513,113 | 131 | 0.93% |
21 | Γαλλία | 64,641,279 | 40.8 | 1.98 | 551,500 | 117 | 0.89% |
22 | Ηνωμένο Βασίλειο | 63,489,234 | 40.4 | 1.88 | 242,900 | 261 | 0.88% |
23 | Ιταλία | 61,070,224 | 44.7 | 1.46 | 301,318 | 203 | 0.84% |
24 | Βιρμανία | 53,718,958 | 29.4 | 1.97 | 676,578 | 79 | 0.74% |
25 | Νότια Αφρική | 53,139,528 | 26.2 | 2.43 | 1,221,037 | 44 | 0.73% |
26 | Τανζανία | 50,757,459 | 17.5 | 5.31 | 945,081 | 54 | 0.70% |
27 | Νότια Κορέα | 49,512,026 | 39.9 | 1.30 | 99,538 | 497 | 0.68% |
28 | Κολομβία | 48,929,706 | 28.0 | 2.33 | 1,138,907 | 43 | 0.68% |
29 | Ισπανία | 47,066,402 | 41.8 | 1.48 | 505,992 | 93 | 0.65% |
30 | Κένυα | 45,545,980 | 18.9 | 4.49 | 580,366 | 78 | 0.63% |
31 | Ουκρανία | 44,941,303 | 39.8 | 1.44 | 603,701 | 74 | 0.62% |
32 | Αργεντινή | 41,803,125 | 31.3 | 2.20 | 2,780,387 | 15 | 0.58% |
33 | Αλγερία | 39,928,947 | 27.2 | 2.80 | 2,381,685 | 17 | 0.55% |
34 | Ουγκάντα | 38,844,624 | 15.8 | 6.00 | 241,037 | 161 | 0.54% |
35 | Σουδάν | 38,764,090 | 19.3 | 4.53 | 1,861,510 | 21 | 0.54% |
36 | Πολωνία | 38,220,543 | 39.1 | 1.39 | 323,251 | 118 | 0.53% |
37 | Καναδάς | 35,524,732 | 40.3 | 1.66 | 9,970,455 | 4 | 0.49% |
38 | Ιράκ | 34,768,761 | 19.9 | 4.12 | 438,319 | 79 | 0.48% |
39 | Μαρόκο | 33,492,909 | 27.2 | 2.69 | 446,548 | 75 | 0.46% |
40 | Αφγανιστάν | 31,280,518 | 16.8 | 5.24 | 652,085 | 48 | 0.43% |
41 | Βενεζουέλα | 30,851,343 | 27.4 | 2.43 | 912,060 | 34 | 0.43% |
42 | Περού | 30,769,077 | 26.8 | 2.47 | 1,285,204 | 24 | 0.42% |
43 | Μαλαισία | 30,187,896 | 27.8 | 2.00 | 329,847 | 92 | 0.42% |
44 | Σαουδική Αραβία | 29,369,428 | 27.9 | 2.74 | 2,149,717 | 14 | 0.41% |
45 | Ουζμπεκιστάν | 29,324,920 | 25.6 | 2.35 | 447,401 | 66 | 0.40% |
46 | Νεπάλ | 28,120,740 | 22.7 | 2.44 | 147,181 | 191 | 0.39% |
47 | Μοζαμβίκη | 26,472,977 | 17.3 | 5.29 | 801,580 | 33 | 0.37% |
48 | Γκάνα | 26,442,178 | 20.8 | 3.95 | 238,534 | 111 | 0.37% |
49 | Βόρεια Κορέα | 25,026,588 | 33.7 | 2.00 | 120,538 | 208 | 0.35% |
50 | Υεμένη | 24,968,508 | 19.4 | 4.29 | 527,965 | 47 | 0.34% |
51 | Αυστραλία | 23,630,169 | 37.3 | 1.88 | 7,739,983 | 3 | 0.33% |
52 | Μαδαγασκάρη | 23,571,962 | 18.6 | 4.57 | 587,039 | 40 | 0.33% |
53 | Καμερούν | 22,818,632 | 18.4 | 4.89 | 475,438 | 48 | 0.32% |
54 | Αγκόλα | 22,137,261 | 16.3 | 6.02 | 1,246,678 | 18 | 0.31% |
55 | Συρία | 21,986,615 | 22.6 | 3.04 | 185,180 | 119 | 0.30% |
56 | Ρουμανία | 21,640,168 | 39.7 | 1.40 | 238,391 | 91 | 0.30% |
57 | Σρι Λάνκα | 21,445,775 | 31.7 | 2.34 | 65,610 | 327 | 0.30% |
58 | Ακτή Ελεφαντοστού | 20,804,774 | 19.1 | 4.91 | 322,465 | 65 | 0.29% |
59 | Νίγηρας | 18,534,802 | 15.0 | 7.58 | 1,266,990 | 15 | 0.26% |
60 | Χιλή | 17,772,871 | 33.4 | 1.84 | 756,614 | 23 | 0.25% |
61 | Μπουργκίνα Φάσο | 17,419,615 | 17.2 | 5.73 | 274,001 | 64 | 0.24% |
62 | Μαλάουϊ | 16,829,144 | 17.3 | 5.50 | 118,484 | 142 | 0.23% |
63 | Ολλανδία | 16,802,463 | 42.1 | 1.77 | 41,528 | 405 | 0.23% |
64 | Καζακστάν | 16,606,878 | 29.5 | 2.46 | 2,725,119 | 6 | 0.23% |
65 | Ισημερινός | 15,982,551 | 26.4 | 2.61 | 283,560 | 56 | 0.22% |
66 | Γουατεμάλα | 15,859,714 | 19.5 | 3.88 | 108,889 | 146 | 0.22% |
67 | Μάλι | 15,768,227 | 16.2 | 6.85 | 1,240,225 | 13 | 0.22% |
68 | Καμπότζη | 15,408,270 | 24.7 | 2.92 | 181,035 | 85 | 0.21% |
69 | Ζάμπια | 15,021,002 | 16.6 | 5.74 | 752,631 | 20 | 0.21% |
70 | Ζιμπάμπουε | 14,599,325 | 19.8 | 3.59 | 390,753 | 37 | 0.20% |
71 | Σενεγάλη | 14,548,171 | 18.1 | 5.00 | 196,722 | 74 | 0.20% |
72 | Τσαντ | 13,211,146 | 15.9 | 6.42 | 1,284,007 | 10 | 0.18% |
73 | Ρουάντα | 12,100,049 | 18.3 | 4.66 | 26,338 | 459 | 0.17% |
74 | Γουινέα | 12,043,898 | 18.7 | 5.04 | 245,859 | 49 | 0.17% |
75 | Νότιο Σουδάν | 11,738,718 | 18.8 | 5.06 | 644,312 | 18 | 0.16% |
76 | Κούβα | 11,258,597 | 40.7 | 1.46 | 110,861 | 102 | 0.16% |
77 | Βέλγιο | 11,144,420 | 41.7 | 1.84 | 30,528 | 365 | 0.15% |
78 | Ελλάς | 11,128,404 | 43.2 | 1.51 | 131,956 | 84 | 0.15% |
79 | Τυνησία | 11,116,899 | 30.7 | 2.02 | 163,609 | 68 | 0.15% |
80 | Βολιβία | 10,847,664 | 22.6 | 3.30 | 1,098,609 | 10 | 0.15% |
81 | Σομαλία | 10,805,651 | 16.4 | 6.71 | 637,652 | 17 | 0.15% |
82 | Τσεχία | 10,740,468 | 40.6 | 1.53 | 78,866 | 136 | 0.15% |
83 | Πορτογαλία | 10,610,304 | 42.6 | 1.33 | 91,982 | 115 | 0.15% |
84 | Μπενίν | 10,599,510 | 18.5 | 4.97 | 112,622 | 94 | 0.15% |
85 | Δομινικανή Δημοκρατία | 10,528,954 | 26.1 | 2.53 | 48,511 | 217 | 0.15% |
86 | Μπουρούντι | 10,482,752 | 17.6 | 6.16 | 27,834 | 377 | 0.14% |
87 | Αϊτή | 10,461,409 | 22.5 | 3.25 | 27,750 | 377 | 0.14% |
88 | Ουγγαρία | 9,933,173 | 40.8 | 1.39 | 93,032 | 107 | 0.14% |
89 | Σουηδία | 9,631,261 | 41.1 | 1.91 | 449,954 | 21 | 0.13% |
90 | Αζερμπαϊτζάν | 9,514,887 | 30.1 | 1.94 | 86,600 | 110 | 0.13% |
91 | Σερβία | 9,468,378 | 39.0 | 1.38 | 88,361 | 107 | 0.13% |
92 | Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα | 9,445,624 | 30.7 | 1.85 | 83,600 | 113 | 0.13% |
93 | Λευκορωσία | 9,307,609 | 39.4 | 1.47 | 207,602 | 45 | 0.13% |
94 | Αυστρία | 8,526,429 | 43.0 | 1.45 | 83,858 | 102 | 0.12% |
95 | Τατζικιστάν | 8,408,947 | 21.9 | 3.82 | 143,099 | 59 | 0.12% |
96 | Ονδούρα | 8,260,749 | 22.2 | 3.08 | 112,088 | 74 | 0.11% |
97 | Ελβετία | 8,157,896 | 42.1 | 1.52 | 41,284 | 198 | 0.11% |
98 | Ισραήλ | 7,822,107 | 30.1 | 2.91 | 22,145 | 353 | 0.11% |
99 | Ιορδανία | 7,504,812 | 23.7 | 3.34 | 89,342 | 84 | 0.10% |
100 | Παπούα Νέα Γουϊνέα | 7,476,108 | 21.0 | 3.86 | 462,831 | 16 | 0.10% |
101 | Χον Κογκ | 7,259,569 | 42.8 | 1.11 | 1,099 | 6,606 | 0.10% |
102 | Βουλγαρία | 7,167,998 | 43.2 | 1.51 | 110,912 | 65 | 0.10% |
103 | Τόγκο | 6,993,244 | 19.0 | 4.72 | 56,785 | 123 | 0.10% |
104 | Παραγουάη | 6,917,579 | 24.1 | 2.93 | 406,749 | 17 | 0.10% |
105 | Λάος | 6,894,098 | 21.7 | 3.14 | 236,797 | 29 | 0.10% |
106 | Ερυθραία | 6,536,176 | 18.5 | 4.83 | 117,599 | 56 | 0.09% |
107 | Ελ Σαλβαντόρ | 6,383,752 | 24.4 | 2.23 | 21,041 | 303 | 0.09% |
108 | Λιβύη | 6,253,452 | 26.9 | 2.44 | 1,759,553 | 4 | 0.09% |
109 | Σιέρρα Λεόνε | 6,205,382 | 19.2 | 4.83 | 71,740 | 86 | 0.09% |
110 | Νικαράγουα | 6,169,269 | 23.4 | 2.56 | 130,000 | 47 | 0.09% |
111 | Δανία | 5,640,184 | 41.3 | 1.87 | 43,094 | 131 | 0.08% |
112 | Κιργιζία | 5,625,015 | 24.9 | 3.03 | 199,901 | 28 | 0.08% |
113 | Σιγκαπούρη | 5,517,102 | 38.4 | 1.28 | 683 | 8,078 | 0.08% |
114 | Σλοβακία | 5,454,154 | 38.6 | 1.37 | 49,033 | 111 | 0.08% |
115 | Φιλανδία | 5,443,497 | 42.5 | 1.85 | 338,147 | 16 | 0.08% |
116 | Τουρκμενιστάν | 5,307,171 | 26.0 | 2.37 | 488,105 | 11 | 0.07% |
117 | Νορβηγία | 5,091,924 | 39.1 | 1.93 | 385,168 | 13 | 0.07% |
118 | Λίβανος | 4,965,914 | 30.2 | 1.52 | 10,400 | 477 | 0.07% |
119 | Κόστα Ρίκα | 4,937,755 | 30.1 | 1.83 | 51,100 | 97 | 0.07% |
120 | Κεντροαφρικανική Δημοκρατία | 4,709,203 | 19.8 | 4.49 | 622,993 | 8 | 0.07% |
121 | Ιρλανδία | 4,677,340 | 35.6 | 2.00 | 70,273 | 67 | 0.06% |
122 | Κονγκό | 4,558,594 | 18.7 | 5.02 | 342,006 | 13 | 0.06% |
123 | Νέα Ζηλανδία | 4,551,349 | 37.1 | 2.07 | 270,527 | 17 | 0.06% |
124 | Παλαιστίνη | 4,436,411 | 19.4 | 4.12 | 6,020 | 737 | 0.06% |
125 | Λιβερία | 4,396,873 | 18.6 | 4.91 | 111,370 | 39 | 0.06% |
126 | Γεωργία | 4,322,842 | 37.8 | 1.81 | 69,700 | 62 | 0.06% |
127 | Κροατία | 4,272,044 | 42.8 | 1.48 | 56,538 | 76 | 0.06% |
128 | Μαυριτανία | 3,984,457 | 19.9 | 4.75 | 1,025,600 | 4 | 0.06% |
129 | Ομάν | 3,926,492 | 26.7 | 2.90 | 309,489 | 13 | 0.05% |
130 | Παναμάς | 3,926,017 | 28.2 | 2.51 | 75,516 | 52 | 0.05% |
131 | Βοσνία Ερζεγοβίνη | 3,824,746 | 39.8 | 1.27 | 51,197 | 75 | 0.05% |
132 | Πουέρτο Ρίκο | 3,683,601 | 36.0 | 1.65 | 8,875 | 415 | 0.05% |
133 | Κουβέιτ | 3,479,371 | 29.4 | 2.62 | 17,818 | 195 | 0.05% |
134 | Μολδαβία | 3,461,380 | 36.0 | 1.46 | 33,851 | 102 | 0.05% |
135 | Ουρουγουάη | 3,418,694 | 34.6 | 2.06 | 175,012 | 20 | 0.05% |
136 | Αλβανία | 3,185,413 | 33.2 | 1.78 | 28,748 | 111 | 0.04% |
137 | Λιθουανία | 3,008,287 | 39.5 | 1.49 | 65,300 | 46 | 0.04% |
138 | Αρμενία | 2,983,990 | 33.0 | 1.74 | 29,800 | 100 | 0.04% |
139 | Μογγολία | 2,881,415 | 27.1 | 2.43 | 1,566,838 | 2 | 0.04% |
140 | Τζαμάικα | 2,798,837 | 28.0 | 2.30 | 10,991 | 255 | 0.04% |
141 | Ναμίμπια | 2,347,988 | 21.5 | 3.14 | 824,434 | 3 | 0.03% |
142 | Κατάρ | 2,267,916 | 31.7 | 2.08 | 11,000 | 206 | 0.03% |
143 | Σκόπια | 2,108,434 | 37.5 | 1.44 | 25,713 | 82 | 0.03% |
144 | Λεσότο | 2,097,511 | 20.9 | 3.13 | 30,355 | 69 | 0.03% |
145 | Σλοβενία | 2,075,592 | 42.7 | 1.49 | 20,256 | 102 | 0.03% |
146 | Λετονία | 2,041,111 | 41.6 | 1.57 | 64,600 | 32 | 0.03% |
147 | Μποτσουάνα | 2,038,587 | 22.7 | 2.69 | 581,789 | 4 | 0.03% |
148 | Γκάμπια | 1,908,954 | 17.0 | 5.78 | 11,295 | 169 | 0.03% |
149 | Γουϊνέα Μπισσάο | 1,745,798 | 19.2 | 5.02 | 36,125 | 48 | 0.02% |
150 | Γκαμπόν | 1,711,294 | 20.8 | 4.15 | 267,682 | 6 | 0.02% |
151 | Τρινιδάδ και Τομπάκο | 1,344,235 | 33.7 | 1.80 | 5,130 | 262 | 0.02% |
152 | Μπαχρέιν | 1,344,111 | 30.1 | 2.12 | 694 | 1,937 | 0.02% |
153 | Εσθονία | 1,283,771 | 41.1 | 1.60 | 45,100 | 28 | 0.02% |
154 | Σουαζιλάνδη | 1,267,704 | 20.3 | 3.44 | 17,364 | 73 | 0.02% |
155 | Άγιος Μαυρίκιος | 1,249,151 | 35.0 | 1.53 | 2,040 | 612 | 0.02% |
156 | Κύπρος | 1,153,058 | 35.6 | 1.47 | 9,251 | 125 | 0.02% |
157 | Τιμόρ – Λέστε | 1,152,439 | 16.7 | 6.03 | 14,874 | 77 | 0.02% |
158 | Φίτζι | 887,027 | 27.3 | 2.63 | 18,274 | 49 | 0.01% |
159 | Τζιμπουτί | 886,313 | 23.1 | 3.50 | 23,200 | 38 | 0.01% |
160 | Ρεϋνιόν | 885,328 | 31.0 | 2.27 | 2,510 | 353 | 0.01% |
161 | Γουϊάνα | 803,677 | 22.8 | 2.59 | 214,944 | 4 | 0.01% |
162 | Ισημερινή Γουϊνέα | 778,061 | 20.8 | 4.98 | 28,051 | 28 | 0.01% |
163 | Μπουτάν | 765,552 | 26.2 | 2.32 | 47,001 | 16 | 0.01% |
164 | Νήσοι Κομόρες | 752,438 | 19.1 | 4.81 | 1,861 | 404 | 0.01% |
165 | Μαυροβούνιο | 621,542 | 37.3 | 1.68 | 13,812 | 45 | 0.01% |
166 | Δυτική Σαχάρα | 585,646 | 28.7 | 2.42 | 265,961 | 2 | 0.01% |
167 | Μακάο | 575,481 | 37.7 | 1.04 | 26 | 22,134 | 0.01% |
168 | Νήσοι Σολομώντος | 572,865 | 19.8 | 4.12 | 28,896 | 20 | 0.01% |
169 | Σουρινάμ | 543,925 | 28.8 | 2.31 | 163,833 | 3 | 0.01% |
170 | Λουξεμβούργο | 536,761 | 39.1 | 1.66 | 2,586 | 208 | 0.01% |
171 | Πράσινο Ακρωτήριο | 503,637 | 24.7 | 2.38 | 4,033 | 125 | 0.01% |
172 | Γουαδελούπη | 468,016 | 38.0 | 2.09 | 1,705 | 274 | 0.01% |
173 | Μάλτα | 430,146 | 41.1 | 1.36 | 316 | 1,361 | 0.01% |
174 | Μπρουνέι | 423,205 | 30.8 | 2.03 | 5,765 | 73 | 0.01% |
175 | Μαρτινίκα | 404,705 | 42.2 | 1.85 | 1,102 | 367 | 0.01% |
176 | Μπαχάμες | 382,571 | 32.1 | 1.89 | 13,878 | 28 | 0.01% |
177 | Νήσοι Μαλδίβες | 351,572 | 25.5 | 2.31 | 298 | 1,180 | 0.00% |
178 | Μπελίζ | 339,758 | 23.3 | 2.75 | 22,966 | 15 | 0.00% |
179 | Ισλανδία | 333,135 | 35.7 | 2.09 | 103,010 | 3 | 0.00% |
180 | Νήσοι Μπαρμπάντος | 286,066 | 37.1 | 1.84 | 430 | 665 | 0.00% |
181 | Γαλλική Πολυνησία | 279,835 | 31.2 | 2.09 | 4,000 | 70 | 0.00% |
182 | Νέα Καληδονία | 259,824 | 33.0 | 2.16 | 18,575 | 14 | 0.00% |
183 | Βανουάτου | 258,301 | 21.9 | 3.45 | 12,189 | 21 | 0.00% |
184 | Γαλλική Γουϊάνα | 255,455 | 25.1 | 3.12 | 90,012 | 3 | 0.00% |
185 | Μαγιότ | 228,070 | 18.0 | 3.92 | 374 | 610 | 0.00% |
186 | Σάο Τόμε και Πρίνσιπε | 197,882 | 19.3 | 4.17 | 964 | 205 | 0.00% |
187 | Σαμόα | 191,831 | 21.1 | 4.22 | 2,831 | 68 | 0.00% |
188 | Αγία Λουκία | 183,598 | 30.9 | 1.95 | 539 | 341 | 0.00% |
189 | Γκουάμ | 167,546 | 29.9 | 2.44 | 549 | 305 | 0.00% |
190 | Νησιά της Μάγχης | 162,778 | 42.3 | 1.45 | 195 | 835 | 0.00% |
191 | Κουρασάο | 161,836 | 41.1 | 1.93 | 444 | 364 | 0.00% |
192 | Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες | 109,371 | 29.4 | 2.03 | 388 | 282 | 0.00% |
193 | Παρθένοι Νήσοι | 106,792 | 40.5 | 2.48 | 347 | 308 | 0.00% |
194 | Γρενάδα | 106,303 | 26.7 | 2.21 | 344 | 309 | 0.00% |
195 | Τόνγκα | 105,782 | 21.3 | 3.84 | 650 | 163 | 0.00% |
196 | Κιριμπάτι | 103,942 | 23.8 | 3.01 | 726 | 143 | 0.00% |
197 | Μικρονησία | 103,903 | 21.3 | 3.38 | 702 | 148 | 0.00% |
198 | Αρούμπα | 103,431 | 39.9 | 1.69 | 180 | 575 | 0.00% |
199 | Σεϋχέλλες | 93,306 | 32.9 | 2.21 | 455 | 205 | 0.00% |
200 | Αντίγκουα και Μπαρμπούντα | 90,903 | 30.7 | 2.11 | 442 | 206 | 0.00% |
τότε που η Ελλάδα πολεμούσε …
Παραθέτω την αφήγηση του τελευταίου δείπνου που έκαμαν μαζί ο Μακρυγιάννης κι ο Γκούρας, στην πολιορκημένη Ακρόπολη, λίγες ώρες πριν από το θάνατο του δευτέρου:
«Τότε έκατζε ο Γκούρας και οι άλλοι και φάγαμεν ψωμί· τραγουδήσαμεν κ’ εγλεντήσαμεν. Με περικάλεσε ο Γκούρας κι’ ο Παπακώστας να τραγουδήσω· ότ’ είχαμε τόσον καιρόν οπού δεν είχαμεν τραγουδήσει – τόσον καιρόν οπού μας έβαλαν οι διοτελείς και γγιχτήκαμεν διά να κάνουν τους κακούς τους σκοπούς. Τραγούδησα καλά. Τότε λέγω ένα τραγούδι :
Ο Ήλιος εβασίλεψε,
Έλληνά μου, βασίλεψε
Και το Φεγγάρι εχάθη
Κι’ ο καθαρός Αυγερινός που πάει κοντά στην Πούλια,
Τα τέσσερα κουβέντιαζαν και κρυφοκουβεντιάζουν.
Γυρίζει ο Ήλιος και τους λέει, γυρίζει και τους κρένει:
Εψές οπού βασίλεψα πίσου από μια ραχούλα,
Ακ’σα γυναίκεια κλάματα κι’ αντρών τα μυρολόγια
Γι’ αυτά τα ρωικά κορμιά στον κάμπο ξαπλωμένα,
Και μες στο αίμα το πολύ είν’ όλα βουτηγμένα.
Για την πατρίδα πήγανε στον Άδη τα καημένα.
Ο μαύρος ο Γκούρας αναστέναξε και μου λέει : ‘’Αδελφέ Μακρυγιάννη, σε καλό να το κάμει ο Θεός· άλλη φορά δεν τραγούδησες τόσο παραπονεμένα. Αυτό το τραγούδι σε καλό να μας βγει’’. Είχα κέφι, του είπα, οπού δεν τραγουδήσαμεν τόσον καιρόν …»
[1] Στρατηγού Μακρυγιάννη, Απομνημονέυματα, απόσπασμα από το εισαγωγικό μελέτημα του Γ. Θεοτοκά, που δημοσιεύθηκε στην «Νέα Εστία» το 1941.
μαθήματα καιροσκοπισμού
μαθήματα καιροσκοπισμού[1]
Αργότερα, το φθινόπωρο, ένα πλήθος διαμαρτυρήθηκε σε δημόσιο χώρο … πως ενώ υπήρχε αφθονία αγαθών, οι τιμές τους ήταν πάρα πολύ ψηλές. Η διαμαρτυρία τους ήταν σαφής κατηγορία κατά της πλούσιας τάξης της Αντιόχειας, τα μέλη της οποίας είναι ικανά για ο,τιδήποτε προκειμένου να κερδίσουν χρήματα, ακόμη και να καταδικάσουν σε λιμό τους συμπατριώτες τους. Μόλις προ επτά ετών, είχαν πάλι επωφεληθεί από μια ανάλογη κατάσταση και ο κόσμος είχε οδηγηθεί σε εξέγερση, είχαν χαθεί ανθρώπινες ζωές και είχαν γίνει πολλές υλικές καταστροφές. Θα περίμενε κανείς από τον κόσμο της πόλης αυτής να έχει πάρει κάποιο μάθημα από την τόσο πρόσφατη ιστορία. Δεν είχε όμως μάθει τίποτε.
…
Κάπου τριακόσιοι πρόκριτοι της Αντιόχειας έγιναν δεκτοί στην αίθουσα του συμβουλίου την ορισμένη ώρα της ακρόασης. Κράτησα κοντά μου τον Φήλικα και τον Σαλούστιο. Ο θείος μου, ως κόμης της Ανατολής, θα έπρεπε να προεδρεύει, αλλά ήταν άρρωστος. Οι προύχοντες της Αντιόχειας ήταν ένας ευπαρουσίαστος, τυπικός και μάλλον θηλυπρεπής όμιλος που μύριζε – αν και η ημέρα ήταν ζεστή – σαν τριακόσιοι κήποι της Δάφνης και, μέσα σε εκείνο τον κλειστό χώρο, τα αρώματά τους μου έφερναν πονοκέφαλο.
Προχώρησα αμέσως στο θέμα χωρίς περιστροφές. Ανέφερα την τιμή των σιτηρών εκείνεης της ημέρας. «Ζητάτε από τον κόσμο να πληρώνει το τριπλάσιο της αξίας του σίτου. Εντάξει, τα τρόφιμα σπανίζουν, αλλά όχι τόσο. Η κατάσταση αυτή μπορεί φυσικά να επιδεινωθεί αν είναι γεγονός αυτό που άκουσα, ότι δηλαδή μερικοί καιροσκόποι κρύβουν τα σιτηρά από την αγορά μέχρις ότου πεινάσει και απελπιστεί ο κόσμος σε τέτοιο βαθμό ώστε να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή». Στα λόγια μου αυτά ανταπόκριση ήταν πολύς βήχας και ανταλλαγές ανήσυχων βλεμμάτων. «Φυσικά, δεν δίνω πίστη σε τέτοιες ιστορίες. Πώς θα μπορούσαν ποτέ οι προύχοντες μιας πόλης να εκμεταλλευτούν τους συμπολίτες τους ; Οι ξένοι, ίσως. Ακόμη και η αυτοκρατορική αυλή» Η σιωπή που ακολούθησε ήταν νεκρική. «Αλλά όχι και οι ίδιοι οι συμπολίτες. Είσαστε άνθρωποι. Όχι κτήνη που καταβροχθίζουν τα αδυνατότερα του είδους τους».
Αφού τους ηρέμησα με αυτά τα λόγια, περιέγραψα προσεκτικά το πρόγραμμα του κόμη Φήλικα. Ενώ μιλούσα, τα χείλη του κινούνταν επαναλαμβάνοντας σιωπηλά μαζί μου τα συγκεκριμένα επιχειρήματα που μου είχε εκθέσει πριν από λίγα λεπτά. Οι πολίτες ασφυκτιούσαν. Μόνον αφού τους είχα πια τρομοκρατήσει εντελώς, είπα : «Αλλά γνωρίζω πως μπορώ να σας εμπιστευθώ να κάνετε το σωστό». Επακολούθησε μια μακριά εκπνοή ανακούφισης. Όλοι συνήλθαν.
Μου απάντησε ο έπαρχος της πόλης : «Μπορείς να βασιστείς σε εμάς, δέσποτα, για όλα Θα κρατήσουμε – και τώρα γνωρίζω πως μιλώ εξ ονόματος όλων των παρόντων – την τιμή των σιτηρών στο κανονικό της ύψος, αν και θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη πως υπάρχει έλλειψη»
…
Τρεις μήνες μετά τη συνάντησή μας, όχι μόνον δεν είχαν ορίσει σταθερές τιμές, αλλά είχαν εξαφανίσει από την αγορά τα σιτηρά που εγώ ο ίδιος είχα φέρει από την Ιεράπολη. Οι τιμές είχαν γίνει αστρονομικές : ένας χρυσός σόλιδος για δέκα στατήρες. Οι φτωχοί λιμοκτονούσαν και οι ταραχές είχαν γίνει καθημερινό φαινόμενο.
[1] Γκορ Βιντάλ, Ιουλιανός, σ. 439 κ.επ., εκδόσεις Εξάντας 1998
διαβάστε επίσης στον ΔημοΔιδάσκαλο